ဖြောင့်မတ်ခြင်းဟူသည် ကွေ့ကောက်၊ လိမ်လည်၊ လှည့်ဖြား ခြင်းတို့ မရှိ၊ ပကတိရိုးသားမှန်ကန်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ဖြောင့်မတ် ခြင်းသည် လူတိုင်းတွင်ရှိသင့်သည့် ဂုဏ်ရည်တစ်ခုဖြစ်သည့် အားလျော်စွာ လူတို့အား ဖြောင့်မတ်ရန်၊ လွန်စွာဖြောင့်မတ်ရန် ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားက သွန်သင်ဆုံးမတော်မူခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးအတွက် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို ရယူရာတွင် အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ၏ ရိုးသားဖြောင့်မတ်ပွင့်လင်းသော ဦးဆောင်မှုကို ယုံကြည်၍ တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ တညီတညွတ်တည်း လိုက်ပါခဲ့ ကြခြင်းဖြစ်သည်။
“အောင်ဆန်းအား ကျွန်ုပ်အနေဖြင့် ရုတ်ခြည်းအထင်ကြီးသွား စေသည့်အကြောင်းကား သူ၏ပင်ကိုစရိုက်မှ ရိုးသားဖြောင့်မတ် မှု၊ ပွင့်လင်းမှုများ ပေါ်လွင်ထင်ရှားနေခြင်းပင်ဖြစ်၏။ အောင်ဆန်း သည် ငါတို့နှင့် အလုပ်လုပ်၍ ဖြစ်နိုင်မည့် လူကောင်းတစ်ယောက် ဟူ၍ ကျွန်ုပ်စိတ်ထဲ မှတ်ချက်ချလိုက်မိတော့သည်”ဟု ဗြိတိသျှ အမှတ် ၁၄ စစ်တပ်သေနာပတိ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဆာဝီလျံဆလင်းက ၎င်း၏ “အရှုံးမှ အနိုင်သို့” အမည်ရှိသော စစ်မှတ်တမ်းစာအုပ်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ ဆာဝီလျံဆလင်းသည် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ကို ဂျပန်နှင့် ပူးပေါင်းသူအဖြစ် အထင်သေး ခဲ့သူဖြစ်ပြီး မိတ္ထီလာမြို့တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် ပထမဆုံး အကြိမ် တွေ့ဆုံပြီးနောက် ယင်းကဲ့သို့ အမြင်ပြောင်းသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား ထိုခေတ်ပြည်သူလူထုက ကြည်ညို လေးစားကြသည်ဆိုရာတွင် လူငယ် လူကြီး၊ တောရောမြို့ပါ၊ မြေပြန့်လူထုသာမက ကချင်၊ ကရင်၊ ချင်း၊ ရှမ်းတိုင်းရင်းသား သွေးချင်းသားချင်းတို့ကပါ အကြွင်းမဲ့လေးစား ကြည်ညိုခဲ့ကြ ခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက် တိုင်းပြည်ပြု လွှတ်တော်တွင် ကချင်ခေါင်းဆောင် ဆမားဒူဝါဆင်ဝါးနောင်၏ ပြောကြားချက်၌ “ဗိုလ်ချုပ်၊ ဗိုလ်ချုပ်ဟာ ကချင်အမျိုးသား တစ်ဦး နဲ့တူပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ကချင်လူမျိုးတွေလိုပဲ ဗိုလ်ချုပ်ဟာ ရိုးသားဖြောင့်မတ်တယ်၊ ပြောစရာရှိရင်လည်း သွယ်ဝိုက်မပြော ဘဲ ဗြောင်ကျကျ တဲ့တိုးကြီးပဲ ပြောတတ်တယ်၊ အဲဒါကိုယ်တိုင်က ဗိုလ်ချုပ်ဟာ ကျွန်တော်တို့ ကချင်တွေနဲ့ စရိုက်ချင်းတူနေပါတယ်” ဟူ၍ ဗိုလ်ချုပ်အား ဆမားဒူဝါကြီးက ပြောကြားလေ့ရှိကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် တစ်ခေတ်တွင် တစ်ယောက် ရှားပါးစွာ ပေါ်ထွန်းခဲ့သည့် ထူးခြားသော ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး တို့နှင့် ပြည့်စုံသောခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဗိုလ်ချုပ်၏ ရိုးသားဖြောင့်မတ်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမှုတို့ကို ၎င်းနှင့်ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့ဖူးကြသည့် အင်္ဂလိပ်နှင့် ဂျပန်စစ်ဘက်ခေါင်းဆောင်များ၊ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်၊ စာပေနယ်ပယ်မှ ပုဂ္ဂိုလ်များ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များ စသည့် ပြည်ပမှပုဂ္ဂိုလ်များရော၊ ပြည်တွင်းမှ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးခေါင်းဆောင်များကပါ အထူးတလည် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ရာ မျိုးဆက်သစ် လူငယ်လူရွယ်တိုင်းက အတုယူကျင့်ကြံနိုင်ကြပါစေကြောင်း။ ။
