ကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် ကျန်းမာရေး

Type
8

 

ဒေါက်တာဇေယျာဝင်း

သင့်ကိုယ်ခန္ဓာအလေးချိန်ဟာ သင့်ကျန်းမာရေးကို များစွာသက်ရောက်မှုရှိစေနိုင်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အစား အသောက်ပုံစံနဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်း စတဲ့ အလေ့အထများဟာ ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းသိမ်းနိုင်ရုံတင်မကဘဲ နှလုံး ကျန်းမာရေး၊ အရိုးအဆစ်ကျန်းမာရေး၊ အဆုတ်ကျန်းမာရေး စသည်တို့အတွက် တိုးတက်ကောင်းမွန်တဲ့ရလဒ်များကို ရစေပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့    စာရင်း များအရ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ  လူရှစ်ဦးအနက် တစ်ဦးဟာ   ရှိသင့်တဲ့  ကိုယ်အလေးချိန် ထက် ပိုများနေကြောင်း၊ လူဦးရေသန်း ၈၉၀ ခန့်က အဝလွန်ရောဂါ ခံစားနေရ ကြောင်း၊ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အဝလွန်သူဦးရေ နှစ်ဆ တိုးပွားလာကြောင်း   သိရှိရပါတယ်။ ရှိသင့်တဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်ထက် များခြင်း နဲ့ အဝလွန်ခြင်းကြောင့် တစ်ဆက်တစ်စပ် တည်းအနေနဲ့   နှလုံးရောဂါ၊  သွေးတိုး ရောဂါ၊   ဆီးချိုရောဂါ၊  ကင်ဆာရောဂါ၊ နာတာရှည်အဆုတ်ရောဂါ၊   အစာအိမ် အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ    ရောဂါများ၊ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောဆိုင်ရာ ရောဂါ များအပြင် စိတ်ကျရောဂါများ စသဖြင့် ဖြစ်ပွားစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကိုယ် အလေးချိန် ထိန်းသိမ်းခြင်းကို မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်သင့်ပါတယ်။
ကိုယ်အလေးချိန်   ထိန်းသိမ်းခြင်း ဆိုင်ရာ      နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံနဲ့  ပတ်သက်လို့ အစဉ်အမြဲ သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသနပြုလုပ်မှုများ   လုပ်ဆောင် လျက်ရှိပြီး   တွေ့ရှိချက်များကလည်း အစဉ်တိုးတက်  ပြောင်းလဲနေပါတယ်။ သိပ္ပံနည်းကျတွေ့ရှိချက်များကို အခြေခံ မှလည်း မှန်ကန်တဲ့ အကျိုးကျေးဇူးများကို ခံစားရနိုင်မှာပါ။ လေ့လာတွေ့ရှိချက်များ အရ  ကိုယ်အလေးချိန်  ထိန်းသိမ်းမှု ဆိုင်ရာ အချက်အလက်အချို့ကို မျှဝေ လိုပါတယ်။
ပရိုတင်းဓာတ်(protein) များများစားပါ
ပရိုတင်းဓာတ် လုံလုံလောက်လောက် စားပေးဖို့   အရေးကြီးပါတယ်။  နေ့စဉ် စားသုံးနေတဲ့      အစားအစာများမှာ ပရိုတင်းဓာတ်     လုံလုံလောက်လောက် ပါခြင်းဟာ ဆာလောင်မှုကို အချိန်ကာလ တစ်ခုထိ မပေါ်ပေါက်အောင် ထိန်းပေး ထားနိုင်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက ခဏခဏ ဗိုက်မဆာတော့ပါဘူး။ လေ့လာသုတေ သနပြုချက်များအရ     ပရိုတင်းဓာတ် များများပါတဲ့  အစားအစာ စားထားသူ များဟာ ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ်နဲ့ အဆီဓာတ် များများပါတဲ့ အစားအစာ စားထားသူ များထက် တစ်နေကုန်မှာ ဆာလောင်မှု ကို ထိန်းထားနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါ တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပရိုတင်း ဓာတ်များများပါတဲ့ အစားအစာတွေဟာ ခန္ဓာကိုယ်က   ဆာလောင်မှုဖြစ်စေတဲ့ ဟော်မုန်းဓာတ်ကို     လျော့ကျစေတဲ့ အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။  ထို့ပြင်  ပရိုတင်း ဓာတ်ဟာ    ကြွက်သားများ  သန်စွမ်းမှု အတွက်လည်း    အရေးကြီးပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်လို့ဖြစ်စေ၊   ကာယ လုပ်သားများမှာဖြစ်စေ ကြွက်သားများ ပြန်လည်သန်စွမ်းစေဖို့နဲ့   သန်မာစေဖို့ ပရိုတင်းဓာတ်လိုအပ်ပါတယ်။ ပရိုတင်း ဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့ အစားအစာတွေကတော့ ဥအမျိုးမျိုး၊ နို့နဲ့ နို့ထွက်ပစ္စည်းအမျိုးမျိုး၊ အသားအမျိုးမျိုး၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ တို့ဟူး စတာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
သကြားဓာတ်ကဲတဲ့
အစားအစာများလျှော့စားပါ
ကျန်းမာရေး   ကောင်းချင်ရင်တော့ သကြားဓာတ်လျှော့စားရမှာ    အသေ အချာပါ။   နေ့စဉ်   သကြား   သို့မဟုတ် အချိုဓာတ်လျှော့စားမယ်၊   တစ်ပတ် လေး/ငါးကြိမ်   လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်မယ်၊ ပရိုတင်းဓာတ်    များများစားမယ်ဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းသိမ်းလျှော့ချ နိုင်ဖို့ ထိရောက်ပါတယ်။ သကြားဓာတ် စားသုံးမှု လျော့စေဖို့ဆိုရင် မျက်စိရှေ့မှာ သကြားဓာတ်ကဲတဲ့   အစားအသောက် များ ရှိမနေစေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ မျက်စိ ရှေ့လွယ်လွယ်ကူကူ   မြင်တွေ့နေရရင် စားဖြစ်နေမှာ ကျိန်းသေပါတယ်။
အမျှင်ဓာတ်ပေါကြွယ်ဝတဲ့ အစားအစာများစားပါ
အမျှင်ဓာတ်များတဲ့ အစားအသောက် တွေဟာ   ပရိုတင်းဓာတ်များတဲ့  အစား အသောက်တွေလိုပဲ   သင့်ရဲ့ ဆာလောင် မှုကို အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ ထိန်းချုပ် ထားနိုင်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက ခဏခဏ မစားဖြစ်တော့ဘူးပေါ့။ ဒါ့အပြင် အမျှင် ဓာတ်များတဲ့ အစားအစာတွေဟာ အစာ ကျေညက်ခြင်းကို တွန်းအားပေးပါတယ်။ နှလုံးရောဂါဖြစ်စေမှုကို လျော့ကျစေပါ တယ်။   လေဖြတ်ခြင်း၊  ဆီးချိုရောဂါနဲ့ အူမကြီးကင်ဆာ    ဖြစ်စေနိုင်မှုတို့ကို လျော့ကျစေပါတယ်။ အမျှင်ဓာတ်များတဲ့ အစားအစာတွေကတော့ ပဲတောင့်ရှည် သီးများ၊ ပဲနီကလေး၊ ပြောင်းဖူး၊ ဘယ်ရီ သီးများ၊ ထောပတ်သီး၊ ပန်းသီး၊ အာလူး၊ အခွံမာသီးများ၊     ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အမျိုးမျိုး စသည်တို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အချို့ သုတေသနပြုချက်များအရ အမျှင်ဓာတ် ကြွယ်ဝတဲ့   အစာတွေဟာ   ဗိုက်ပြည့် မြန်စေရုံသာမက အဆာခံမှုကို ဖြစ်စေ ပါတယ်။
တတ်နိုင်သမျှနေအိမ်မှာသာ ချက်ပြုတ်စားသောက်ပါ
သုတေသနပြုချက်များအရ နေအိမ် မှာ ချက်ပြုတ်စားသောက်တဲ့ အစားအစာ တွေဟာ ကျန်းမာရေးနဲ့  ပိုမိုညီညွတ်လေ့ ရှိပါတယ်။     စားသောက်ဆိုင်တွေက  အစားအစာတွေဟာ များသောအားဖြင့် ဆားဓာတ်၊ ပြည့်ဝဆီပါဝင်မှုနဲ့  ကယ်လိုရီ ပါဝင်မှု ပိုများလေ့ရှိပါတယ်။ စားသောက် ဆိုင်တွေဟာ   အရသာကို  အဓိကထား ချက်ပြုတ်ကြတာကြောင့်  ဖြစ်ပါတယ်။ နေအိမ်မှာ         ချက်ပြုတ်ခြင်းဟာ လတ်ဆတ်တဲ့      ဟင်းသီးဟင်းရွက် အသားငါးများ       ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့်  ကျန်းမာရေးနဲ့  ညီညွတ်ပြီး အာဟာရ  ပိုဖြစ်စေပါတယ်။  အိမ်ချက် ပြုတ်စာများကို       စားသုံးခြင်းဖြင့် အကြော်ခံဆီ၊ တာရှည်ခံဓာတုပစ္စည်းနဲ့ ဆား၊    အချိုမှုန့်လို   ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တဲ့အရာတွေ   မပါဝင်စေရေး  ပိုမိုသေချာအောင်   လုပ်ဆောင်နိုင်ပါ တယ်။ ကိုယ်တိုင်ချက်ပြုတ် စားသောက် ခြင်းဖြင့်  စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊  မိမိကိုယ်မိမိ ယုံကြည်မှုအပါအဝင်   စိတ်ဖိစီးမှုတွေ လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။
အိပ်စက်ခြင်းအချိန်ဇယား မျှတမှန်ကန်ပါစေ
လူအများစုဟာ   နေ့စဉ်   မိမိရဲ့ အိပ်စက်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ သတိမထား မိတတ်ပါဘူး။    နေ့စဉ်   အိပ်စက်ချိန် နည်းပါးခြင်းနဲ့ အိပ်ချိန်မမှန်ခြင်းတို့ဟာ ယနေ့ခေတ်   လူတိုင်းနီးပါး   ကြုံတွေ့ နေကြရတဲ့ သတိမမူမိသော ကျန်းမာရေး အလေ့အထဆိုင်ရာ ကြီးမားတဲ့ချို့ယွင်းမှု ကြီးဖြစ်ပါတယ်။   နောက်ထပ်  သတိ မထားမိတဲ့   အချက်ကတော့  အိပ်ချိန် မမှန်ခြင်းနဲ့    အိပ်ရေးပျက်ခြင်းတို့ဟာ အသက်အရွယ်မရွေး လူတွေကို ကိုယ် အလေးချိန် တိုးလာစေနိုင်တယ်ဆိုတာ ကိုပါ။
အိပ်စက်ချိန် အတိုင်းအတာပမာဏ ဟာ ဆာလောင်မှုကိုဖြစ်စေတဲ့ ဟော်မုန်း (ghrelin hormone) နဲ့ ဆာလောင်မှုကို တားမြစ်တဲ့ဟော်မုန်း (leptin hormone) တို့အပေါ်မှာ   သက်ရောက်မှုရှိစေလို့ပဲ  ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အိပ်ရေးပျက်ခြင်း ကြောင့် ကိုယ်ခန္ဓာနွမ်းနယ်ရာမှတစ်ဆင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု    လျော့ကျပြီး ကိုယ်အလေးချိန်တိုးခြင်းနဲ့    အခြား ရောဂါတွေ   ဝင်ရောက်လာနိုင်ပါတယ်။ အိပ်ရာဝင်ချိန်နဲ့   အိပ်ရာထချိန်တို့ကို အချိန်မှန်လုပ်ဆောင်ခြင်းဟာ   ပိုမို ကျန်းမာတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။  
အချိန်မှန်အိပ်စက်ခြင်း၊      အိပ်ရာ ထခြင်းအားဖြင့်      ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ အိပ်ပျော်စေမှုကို    ညစဉ်ရရှိပြီး    ထိုမှ တစ်ဆင့်    ဟော်မုန်းများ    ထွက်ရှိမှုကို ညီညွတ်မျှတစေနိုင်မှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင်ပုံမှန်အိပ်စက်အနားယူတဲ့ အလေ့ အကျင့်ကြောင့်   ကိုယ်ခန္ဓာလန်းဆန်း စေသဖြင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုလည်း    ပိုမိုပြုလုပ်လာနိုင်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။
ရေများများသောက်ပါ
ရေသောက်ခြင်းကြောင့်     ရရှိမယ့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အကျိုးကျေးဇူးများ က           ဖော်မပြနိုင်လောက်အောင် များသော်လည်း လူအများစုဟာ ရေများ များ  သောက်ဖို့ကို    မေ့လျော့နေတတ်ကြ ပါတယ်။ ရေများများသောက်ခြင်းဖြင့် ကိုယ်ခန္ဓာအလေးချိန် လျော့ကျစေနိုင် ပါတယ်။ လေ့လာသုတေသနပြုချက်အရ အစာမစားမီ နာရီဝက်ခန့်မှာ ရေလီတာ ဝက်ခန့် ကြိုသောက်ခြင်းဟာ ဆာလောင် မှုကို လျော့ကျစေကာ အစာအများအပြား စားသောက်လိုမှုကို လျော့ကျစေပါတယ်။  တစ်နေကုန် ရေများများသောက်ခြင်းဟာ ကယ်လိုရီတွေ လောင်ကျွမ်းမှုကို ကူညီ ပါတယ်။    ထိုသို့ခန္ဓာကိုယ်    နေ့စဉ် လှုပ်ရှားမှုအတွက် လိုအပ်တဲ့ကယ်လိုရီ တွေကို  များများလောင်ကျွမ်းစေခြင်း အားဖြင့်  ကိုယ်အလေးချိန်ကိုလည်း ထိန်းနိုင်ပါတယ်။
အစာစားချိန် သီးခြားသတ်မှတ်၍ စားပါ
နေ့တစ်နေ့မှာ စားသောက်မယ့်အချိန် ကို    သတ်မှတ်ထားပြီး    အဆိုပါအချိန် အတွင်းမှာသာ စားသောက်ခြင်းကို ဆိုလို ပါတယ်။ အဆိုပါ သတ်မှတ်ချိန်အတွင်း မှာသာ စားသောက်ပြီး ကျန်အချိန်တွေ မှာ     ရေတစ်မျိုးကိုသာ   သောက်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။    ဥပမာပြောရရင်   ရဟန်း တော်များ လိုက်နာကျင့်သုံးတဲ့ မွန်းတည့် ၁၂  နာရီနောက်ပိုင်း    အစာမစားခြင်း နဲ့    ဥပုသ်စောင့်ခြင်းနည်းစနစ်များနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။
ဒီလို  အချိန်သတ်မှတ်ထားခြင်းဖြင့် ဆန္ဒဖြစ်ပေါ်လာတိုင်း စားသောက်ခြင်း ကို ရှောင်ကြဉ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။  အချိန် အပိုင်းအခြားအလိုက်သာ       အစာ စားသောက်ခြင်းဖြင့် သွေးပေါင်ကျခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်းနဲ့   သွေးတွင်း သကြားဓာတ်လျော့စေခြင်း စတဲ့အကျိုး ကျေးဇူးများရနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုသို့ မလုပ်ဆောင်နိုင်ပါကလည်း        အိပ်ချိန် မတိုင်ခင် အနည်းဆုံး  သုံးနာရီခန့်မှစ၍     အစာစားခြင်း မပြုလုပ်ပါကလည်း အကျိုး ကျေးဇူး ရနိုင်ပါတယ်။ ထိုသို့ သတိရှိရှိနဲ့ စားသောက်ခြင်းဟာ ကောင်းစွာအိပ်ပျော် စေခြင်းအပါအဝင် ကိုယ်ခန္ဓာအလေးချိန် ထိန်းသိမ်းနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
စိတ်ဖိစီးမှုများ လျှော့ချပါ
နှစ်ပေါင်းများစွာ လေ့လာသုတေသန ပြုချက်များစွာအရ စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ကျွန်ုပ် တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးအပေါ်မှာ တစ်နည်း နည်းနဲ့ များစွာဆိုးကျိုးသက်ရောက်စေ တာ   တွေ့ရပါတယ်။     စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့    အသက်ရှူလုပ်ငန်းစဉ်မှ ဦးနှောက်လုပ်ငန်းများအထိ ကြွက်သား များပါမကျန် နေရာတိုင်းကို သက်ရောက် မှုရှိစေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ကိုယ်အလေး ချိန်      တိုးခြင်းကိုလည်း     ဖြစ်စေတာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။
သုတေသနတွေ့ရှိချက်အရ စိတ်ဖိစီး မှုများရင်    ကိုယ်ခန္ဓာဇီဝလုပ်ငန်းစဉ် နှေးကွေးစေပါတယ်။  ဒီလိုနှေးကွေးမှု ကြောင့်   ခန္ဓာကိုယ်အတွက်  လိုအပ်တဲ့ စွမ်းအင်ထွက်ရှိဖို့ ကယ်လိုရီလောင်ကျွမ်း မှု  နည်းစေပါတယ်။ ကယ်လိုရီလောင် ကျွမ်းနိုင်မှုနဲ့ပတ်သက်လို့ စိတ်ဖိစီးမှုများ တဲ့ အမျိုးသမီးအုပ်စုနဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုနည်းတဲ့ အမျိုးသမီးအုပ်စုကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာရာ မှာ စိတ်ဖိစီးမှုများတဲ့ အမျိုးသမီးအုပ်စု ဟာ  တစ်ရက်ကို  ၁၀၄ ကယ်လိုရီခန့် လျော့နည်းလောင်ကျွမ်းကြောင်း တွေ့ရ ပါတယ်။
အဆိုပါစိတ်ဖိစီးမှုများတဲ့ အမျိုးသမီး အုပ်စုမှာ သွေးတွင်း အင်ဆူလင်ပမာဏ ပိုများတာလည်း        တွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဆီးချိုနဲ့ နှလုံးသွေးကြောရောဂါ များဖြစ်စေဖို့   အခွင့်အလမ်းပိုများတာ တွေ့ရပါတယ်။     ထိုသို့     တစ်ရက်ကို ကယ်လိုရီ လောင်ကျွမ်းမှု ၁၀၄ ကယ်လိုရီ ခန့်   လျော့နည်းခြင်းဟာ  တစ်နှစ်ကြာ တိုင်း ကိုယ်အလေးချိန်ကို ၄ ကီလိုဂရမ်  အထိ       တိုးစေတာ      တွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စိတ်ဖိစီးမှုဖြစ်စေတဲ့အချက်ကို ဖော်ထုတ်ပြီး    ဖယ်ရှားခြင်းနဲ့    ဒီလို ဖယ်ရှားလို့မရပါက အားကစားပြုလုပ် ခြင်း၊ တရားမှတ်ခြင်း စတဲ့နည်းလမ်းများ နဲ့  သက်သာအောင်ပြုလုပ်ခြင်း   စတာ တွေ  ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ တချို့သူတွေ အနေနဲ့ အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်း ပြုလုပ် ခြင်း၊ တချို့သူတွေအနေနဲ့ စာရေးခြင်း စတဲ့နည်းလမ်းများလည်း သုံးကြည့်နိုင်ပါ တယ်။ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်တော့ မတူနိုင်ပါဘူး။
ချင့်ချိန်စားသောက်ခြင်းနဲ့ပတ်သက်၍ လေ့ကျင့်ယူပါ
“ပါးစပ်အကျင့်၊ ဝမ်းအချင့်” ဆိုသလို စားသောက်မှုနဲ့ပတ်သက်လို့ သတိထား ပြီး    လိုက်နာမယ်ဆိုရင်   အလွန်အကျွံ စားသောက်ခြင်းနဲ့     ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တာတွေ စားသောက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်လာနိုင်မှာ       ဖြစ်ပါတယ်။ သာမန်အားဖြင့်တော့ သတ္တဝါတွေဟာ ဗိုက်ဆာလာရင် စားမယ်၊ ဗိုက်ပြည့်ရင် စားတာရပ်မယ်။   လူအတော်များများ သည်လည်း အဲဒီလိုပဲ လုပ်ဆောင်နေကြ တာပါ။ ရသာတဏှာနောက်လိုက်ကာ မြင်တာ၊ တွေ့တာ၊ စားကောင်းတာလေး တွေကို သတိလက်လွတ် စားသောက်နေ တတ်ကြတာ ဓမ္မတာပါ။
ညနက်ပိုင်းမှာ    အချိုတွေ   စားခြင်း၊ အဆာပြေမုန့်သရေစာများ     အဆက် မပြတ် စားနေခြင်း စတာတွေဟာ ကျန်းမာ ရေးနဲ့ လုံးဝမညီညွတ်ပါဘူး။ စိတ်ထဲပါတဲ့ အတိုင်း စားသောက်ခြင်းဟာ လူတိုင်းမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ အပြုအမူတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါ တယ်။    ဝမ်းနည်းလည်းစား၊   စိတ်ဆိုး လည်းစား၊ စိတ်ဖိစီးလည်းစား၊ ဝမ်းသာ လည်းစား     စသဖြင့်    အစာမြင်တာနဲ့ စားတတ်ကြတာ အလေ့အထတစ်ခုပါ။ အစားအစာကို        အချိန်သတ်သတ် မှတ်မှတ်၊ အစာအမျိုးအစား သတ်သတ် မှတ်မှတ်နဲ့  ကျန်းမာရေးနဲ့  ညီညွတ်စွာ စားသောက်ခြင်းဟာ ရေရှည်မှာ ကျန်းမာ ရေး    အကျိုးကျေးဇူးများရလာခြင်းနဲ့  စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တည်ငြိမ်လာကာ စိတ် ဖိစီးမှု နည်းလာတတ်တာကို ကာလရှည် သုတေသန ပြုလုပ်ချက်များအရ တွေ့ရှိရ ပါတယ်။
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား လေ့ကျင့်ခန်းများ ပုံမှန်ပြုလုပ်ပါ
နေ့စဉ်    သို့မဟုတ်    တစ်ပတ်ကို  အနည်းဆုံး  ငါးကြိမ်ခန့်နဲ့ တစ်ကြိမ်ကို  မိနစ် ၃၀ ခန့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို ပြုလုပ်ပေးခြင်းဟာ ကိုယ်ခန္ဓာလန်းဆန်း တက်ကြွစေရေးသာမက ကိုယ်အလေး ချိန် ထိန်းသိမ်းရာမှာလည်း အရာရောက် ပါတယ်။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားခြင်းဟာ ဆေးတစ်ပါးဖြစ်တယ်ဆိုတာ   အထူး ပြောစရာမလိုတော့ပါဘူး။   နှစ်ကာလ များစွာ၊ သုတေသနပြုလုပ်မှုပေါင်းများစွာ က သက်သေပြပြီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ လိုက်နာဆောင်ရွက်ဖို့ပဲ အရေးကြီးပါ တယ်။
စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံကို ကျန်းမာ ရေးနဲ့   ညီညွတ်တဲ့ပုံစံဖြစ်စေဖို့ဆိုတာ လိုက်နာလုပ်ဆောင်ဖို့ မလွယ်ကူပါဘူး။ ကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းနိုင်ဖို့ဆိုတာလည်း အင်မတန်ခက်ခဲပါတယ်။ အချက်အလက် တွေကို ဖတ်ကြည့်ရင် လွယ်သလို ထင်ရ ပေမယ့်    လက်တွေ့မှာတော့   နှစ်ပတ် တစ်လခန့်ဆိုရင် ဆက်လက်လိုက်နာဖို့ ပျက်ကွက်လာတတ်ကြပါတယ်။
ဘဝ တစ်လျှောက်လုံး ကျင့်သုံးရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ လိုက်နာ လုပ်ဆောင်ကြဖို့    လိုပါတယ်။   လက် မလျှော့တမ်း လိုက်နာကျင့်သုံးကြမှသာ ကျန်းမာတဲ့ဘဝတွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါကြောင်း    ရေးသားတင်ပြလိုက်ရ ပါတယ်။           ။