ပထမမြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည့် ပုဂံရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေတစ်ခုလုံးကို ကုလသမဂ္ဂပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့က ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၆ ရက်နေ့တွင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဘုရားပုထိုး ဂူကျောင်း ၃၈၀၀ ကျော် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည့် ပုဂံဒေသတစ်ခု လုံးသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ဗိဿနိုး၊ ဟန်လင်း၊ သရေခေတ္တရာ ပျူမြို့ဟောင်းသုံးမြို့ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်စာရင်းဝင်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယမြောက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်စာရင်းဝင်ခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။
နှစ်ပေါင်းထောင်ချီ၍ သက်တမ်းကြာမြင့်နေပြီဖြစ်သည့် ပုဂံဒေသသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမိုင်းနှင့် ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် များအရ အရေးပါသကဲ့သို့ပင် ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတကာ စံချိန်စံညွှန်းများ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့်အညီ တရားဝင် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ထားသည့် နေရာလည်းဖြစ်သည်။ ပုဂံ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ဒေသအတွင်း တည်ရှိနေသည့် ရှေးဟောင်း အဆောက်အအုံများနှင့်အတူ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သည့် ရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှုလက်ရာများလည်း ရှိနေပြီး ခေတ်အဆက်ဆက် ကပင် ခိုးယူ၊ ဖျက်ဆီးခံရမှုများကြောင့် ပျက်စီးပျောက်ဆုံးမှု များစွာရှိခဲ့သည့်အပြင် သဘာဝဘေးဒဏ်များကြောင့်လည်း ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများစွာရှိခဲ့သည်။ မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ပုဂံရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေသည် ငလျင်ဘေးဒဏ်နှင့်ရေကြီးရေလျှံမှုကဲ့သို့သော သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ ကြုံတွေ့ ခဲ့ရသည်။
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီး ချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ပုဂံရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေအတွင်း ရေကြီးရေလျှံမှုများနှင့် သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်ကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်မှုမရှိစေရေး ရှေးဟောင်းကန်များ ပြန်လည်ပြုပြင်ဆောင်ရွက်နေသည့် လုပ်ငန်းများကို ပြီးခဲ့သည့် မေလ ၂၅ ရက်တွင် သွားရောက် ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခဲ့ပြီး “ပုဂံရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေ အတွင်း၌ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သည့် ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု လက်ရာများ အမြောက်အမြားရှိသည့်အတွက် ကြည့်ရှုလေ့လာ သူများ၏ မဆင်မခြင်လုပ်ရပ်များနှင့် သဘာဝဘေးဒဏ်တို့ ကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများမဖြစ်ပေါ်စေရေး စနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ရန် မိမိတို့အနေဖြင့် တာဝန်ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းများ၊ ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေအတွင်း စိုက်ပျိုးမြေသုံးစွဲမှု အပါအဝင် အခြားမြေအသုံးချမှုများ စနစ်တကျရှိစေရေး တာဝန် ရှိသူများအနေဖြင့် ကြပ်မတ်ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုပြီး သတ်မှတ် ထားသည့် စည်းမျဉ်းဥပဒေများနှင့်အညီ ဖြစ်ရန်လိုကြောင်း” စသည်ဖြင့် မှာကြားခဲ့သည်။
ယခုအခါ ပုဂံရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေအတွင်းရှိ ရှေးဟောင်းရေကန်များနှင့် ရှေးခေတ်ရေစီးလမ်းကြောင်းများ ပြန်လည်ဖော်ထုတ် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ နိုင်ငံတကာနှင့် ပူးပေါင်း၍ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများကို ပြုပြင်ထိန်းသိမ်း ခြင်း၊ ပုဂံဒေသအတွင်း ပြည်တွင်း ပြည်ပခရီးသွားများ လည်ပတ် ရာတွင် အဆင်ပြေစွာသွားလာနိုင်ရေးအတွက် လမ်းများ ကောင်းမွန်စေရန် အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်း စသည့်လုပ်ငန်းများကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှု၏ ခမ်းနားထည်ဝါသောဂုဏ်ဒြပ်ကို မျက်ဝါးထင်ထင် မြင်တွေ့နိုင်သည့်ပုဂံကို အနာဂတ်ကာလများသို့တိုင် ထာဝရ တည်တံ့စေရေးအတွက် မြန်မာတစ်မျိုးသားလုံးက မျိုးဆက် တစ်ဆက်ပြီးတစ်ဆက် လက်ဆင့်ကမ်းထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် သွားကြရန် တာဝန်ရှိသည်။ ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုလက်ရာ များကို မဆင်မခြင်လုပ်ရပ်များဖြင့် ဖျက်လိုဖျက်ဆီးမပြုရန်နှင့် မြင်တွေ့ပါကလည်း တားဆီးကြရန်လိုအပ်သည်။
ပုဂံသည် မြန်မာ့အမွေအနှစ်ဖြစ်သလို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် လည်း ဖြစ်သည့်အလျောက် ပုဂံနှင့်ပတ်သက်သမျှ အပိုင်းအစ ကလေးတစ်ခုမျှသည်ပင် တန်ဖိုးထားထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် ကြရန် တာဝန်ရှိသည့်အားလျော်စွာ ဥပဒေစည်းမျဉ်းစည်းကမ်း များနှင့်သာမက မြန်မာတို့၏ နှလုံးသားဖြင့်ပါ ဝိုင်းဝန်းထိန်းသိမ်း ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ကြရပါမည့်အကြောင်း။ ။
