လူသားတိုင်း ရေလုံလုံလောက်လောက် သုံးစွဲနိုင်ရေး

အောင်ဆွေ

ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့်စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးတွင် ဆင်းရဲငတ်မွတ်နေမှုများအား သိရှိကိုယ်ချင်းစာနာနိုင်ရေး၊ လူသားအားလုံး စားနပ်ရိက္ခာလုံခြုံရေးနှင့် အစာအာဟာရပြည့်ဝစွာ ရရှိရေးလိုအပ်ချက်များအား နိုင်ငံတိုင်းပူးပေါင်းပါဝင် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ကြရန် ရည်သန်လျက် ၁၉၄၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်နေ့မှစ၍ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့ကို ကျင်းပလျက်ရှိပါသည်။ ယခုနှစ် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနှင့်စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ အဖွဲ့ကြီးက ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့အတွက် ဆောင်ပုဒ်ကို “ရေသည်အသက်၊ ရေသည် ရိက္ခာတစ်ဦးတစ်ယောက် မချန်ရရှိစေရာ” "Water is life, water is food. Leave no one behind." ဟူ၍ သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဆောင်ပုဒ်၏အဓိပ္ပာယ်ကို ခြုံငြုံလေ့လာပါက လူသားများအသက်ရှင်ရပ်တည်နိုင်ရန် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောရေကို လူသားတိုင်း သုံးစွဲနိုင်ခွင့်ရှိစေရေး မီးမောင်းထိုးပြထားသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ 

ရေသည်အသက် ရေသည်ရိက္ခာ

လူ့ခန္ဓာကိုယ်သည် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ရေ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီးမှန်ကန်သောရေဓာတ်ကို ထိန်းသိမ်းထားရန်မှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ ကျန်းမာရေးအတွက် အရေးကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ရေသည်ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်များအတွက် ကြားခံအဖြစ်ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်ကို ထိန်းညှိပေးခြင်း၊ အစာခြေခြင်းကို လွယ်ကူချောမွေ့စေပြီး အာဟာရဓာတ်နှင့် အောက်ဆီဂျင်ကို ဆဲလ်များဆီသို့ ပို့ဆောင်ပေးသည်။ ရေဓာတ်မလုံလောက်ခြင်းကြောင့် လူ့ခန္ဓာကိုယ်သည် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ပြီး လူ့အသက်ကို အန္တရာယ်ပြုနိုင်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်းရေသည် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်ပြီး လူသားတို့စားဝတ်နေရေး၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်နေပြန်သည်။ ကောက်ပဲသီးနှံများ စိုက်ပျိုးရန်၊ လူသားများအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ပရိုတင်းဓာတ် အရင်းအမြစ်ဖြစ်သည့် မွေးမြူရေးတိရစ္ဆာန်များ မွေးမြူရန်၊ ငါးနှင့်ပင်လယ်စာများ မွေးမြူရန်အတွက် ရေကိုမှီခိုနေရပြီး ဘီလီယံနှင့်ချီသော လူသားများကို စားရေရိက္ခာ ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသည်။

စက်မှုနယ်ပယ်တွင်လည်း ရေသည် ကုန်ကြမ်းနှင့် အအေးခံပစ္စည်းအဖြစ် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။ ထုတ်လုပ်မှုမှစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ခြင်းအထိ စက်မှုလုပ်ငန်းများသည် လုပ်ငန်းစဉ်အမျိုးမျိုးအတွက် ရေကိုအသုံးပြုရသည်။

ရေကန်များ၊ မြစ်များနှင့်သမုဒ္ဒရာများသည်ရေကူးခြင်း၊ လှေစီးခြင်း၊ ငါးဖမ်းခြင်းနှင့် အခြားသောအပန်းဖြေလှုပ်ရှားမှုများစွာအတွက် အခွင့်အလမ်းများပေးသည်။

ထို့အပြင် ဂေဟစနစ်များ၊ ရေချိုရေစပ်မြေများမှ အဏ္ဏဝါသန္တာကျောက်တန်းများအထိ ၎င်းတို့၏ ရှင်သန်မှုအတွက်ရေအပေါ် မူတည်မှီခိုရသည်။ ကျန်းမာသော ရေနေဂေဟစနစ်များသည်ရေကို သန့်စင်စေပြီး ကာဗွန်ကိုစုဆောင်းကာ မရေမတွက်နိုင်သော မျိုးစိတ်များအတွက် နေထိုင်ရာနေရာများကို ထောက်ပံ့ပေးသည်။

ထို့ကြောင့် ရေအရင်းအမြစ်များ ကာကွယ်ရေးနှင့်ထိန်းသိမ်းရေးသည် လူသားများ၏ ကျန်းမာရေးအတွက်သာမက ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်နှင့် ကျွန်ုပ်တို့ကမ္ဘာမြေ၏ ရာသီဥတုတည်ငြိမ်မှုအတွက်လည်း အရေးကြီးပါ သည်။

ယိုယွင်းလာသည့် ရေအရင်းအမြစ်

သန့်ရှင်းသော သောက်သုံးရေရရှိရေးသည် မြို့ပြများ၏တိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါသော အချက်ဖြစ်လာသည်။ ရေပေးဝေမှုနှင့် မိလ္လာစနစ်များ အပါအဝင် ခေတ်မီမြို့ပြအခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိုးချဲ့တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး လူဦးရေလိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းခဲ့ကြသည်။

မကြာသေးမီဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ရေအရင်းအမြစ်များပေါ်ရှိ လူတို့၏လုပ်ဆောင်မှုများ၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို သတိပြုမိလာခဲ့သည်။ လေထုညစ်ညမ်းမှု၊ အလွန်အကျွံသုံးစွဲမှုနှင့် နေထိုင်ရာများကို ဖျက်ဆီးခြင်းသည် ရေနေဂေဟစနစ်နှင့် သန့်ရှင်းသောရေရရှိနိုင်မှုကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။

ယနေ့ခေတ်တွင် သန့်ရှင်းပြီးဘေးကင်းသော သောက်သုံးရေရရှိရေးသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အရေးပါသော ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။ သန်းနှင့်ချီသော လူများသည် အခြေခံမိလ္လာနှင့် ဘေးကင်းသော ရေအရင်းအမြစ်များကို လက်လှမ်းမမီနိုင်သေး။ ရေရှားပါးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်းနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော ရေစီမံခန့်ခွဲမှုသေချာ စေရေးတို့သည် ၂၁ ရာစုအတွက် အရေးကြီးသောစိန်ခေါ်မှုများဖြစ်လာသည်။

လူသားတို့အပေါ် စိန်ခေါ်မှုများ

ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်စားသုံးသော အစားအစာများသည် မြေဆီလွှာနှင့် ရေအရင်းအမြစ်များပေါ်တွင် တိုက်ရိုက် သို့မဟုတ် သွယ်ဝိုက်မှီခိုနေသည်။ ကြီးထွားလာနေသော ကမ္ဘာ့လူဦးရေအတွက် ရေရှည်တည်တံ့၍ ယုံကြည်စိတ်ချရသော အစားအစာထောက်ပံ့မှုသေချာစေရန် ရေရှည်တည်တံ့သော မြေဆီလွှာလုပ်ဆောင်မှုသည် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သည်။

အနာဂတ် စားနပ်ရိက္ခာထုတ်လုပ်မှုအတွက် မြေဆီလွှာနှင့် ရေအရင်းအမြစ်များကို ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် စီမံခန့်ခွဲခြင်းမှာ အရေးပါပြီး မြေဆီလွှာကျန်းမာရေးနှင့်ရေရရှိနိုင်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် ရေရှည်တည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အကျင့်များ လိုအပ်သည်။

စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍသည် ကမ္ဘာ့ရေချိုသုံးစွဲမှု၏ ၇၂ ရာခိုင်နှုန်းကို သုံးစွဲသည်။ ကောက်ပဲသီးနှံ ကြီးထွားမှုနှင့် အစားအစာထွက်ရှိမှု ရေရှည်တည်တံ့စေရန် အဓိကအသုံးပြုသည်။

အိမ်ထောင်စုများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ- ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ရေချို၏ ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အိမ်တွင်းအသုံးပြုမှုနှင့် စည်ပင်ရေပေးဝေမှုကဲ့သို့သော အိမ်ထောင်စုများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအတွက်သုံးစွဲသည်။ ၎င်းတွင် သောက်သုံးရေ၊ မိလ္လာစနစ်နှင့် နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာများပါဝင်သည်။ ရေချို၏ ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းကို ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် လည်ပတ်ဆောင်ရွက်မှုများအတွက် စက်မှုလုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးမှ အသုံးချသည်။

လက်ရှိတွင် လူဦးရေ ၂ ဒသမ ၄ ဘီလီယံသည် ရေရှားပါးသည့်နိုင်ငံများ၌ နေထိုင်ကြပြီး ခန့်မှန်းခြေ အားဖြင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ရေရှားပါးမှုဆိုးရွားသော နိုင်ငံများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ ယင်းတို့အတွက် သန့်ရှင်းသောသောက်သုံးရေရရှိရေး၊ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးနှင့် အလုံးစုံကျန်းမာရေးမှာ သိသာထင်ရှားသောရေရှားပါးမှု၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုပင်ဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာနှင့် ယူနက်စကိုမှရေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအစီရင်ခံစာများ အပါအဝင်ရင်းမြစ်အမျိုးမျိုးအရ ကမ္ဘာ့ရေဆိုးများ၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ သန့်စင်ခြင်းမပြုဘဲ ပတ်ဝန်းကျင်သို့ စွန့်ပစ်သည်။ သန့်စင်မထားသောရေဆိုးများသည် သဘာဝရေထုများကို ညစ်ညမ်းစေပြီး ရေထုညစ်ညမ်းမှုနှင့်ရောဂါများ ပြန့်ပွားစေသည်။ ၎င်းသည် ရေနေဂေဟစနစ်ကိုလည်း ထိခိုက်စေပြီး ရပ်ရွာများအတွက် သန့်ရှင်းသောရေရရှိမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ညံ့ဖျင်းသော မိလ္လာအခြေခံအဆောက်အအုံများသည် မသန့်စင်သောရေဆိုးများကို စွန့်ထုတ်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး အဆိုပါပြဿနာများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေသည်။

ရေဆိုးသန့်စင်ရေး အဆောက်အအုံများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန်၊ သင့်လျော်သော မိလ္လာအလေ့အကျင့်များ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့် စွန့်ပစ်ခြင်းမပြုမီရေဆိုးသန့်စင်ခြင်း၏ အရေးကြီးပုံကို အသိပညာပေးခြင်းတို့သည်လည်း ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် စိန်ခေါ်မှုများပင်ဖြစ်သည်။

ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO)၏ သုတေသနလေ့လာမှုများအပါအဝင် ရင်းမြစ်များစွာအရ ၂၀၅၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကမ္ဘာ့စိုက်ပျိုးရေလိုအပ်ချက်သည် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ စိုက်ပျိုးရေလိုအပ်ချက် တိုးလာခြင်းသည် ကမ္ဘာ့ရေအရင်းအမြစ်နှင့် စိုက်ပျိုးရေးရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးအတွက် သိသာထင်ရှားသော စိန်ခေါ်မှုဖြစ်သည်။

ရေစီမံခန့်ခွဲမှုအလေ့အကျင့်များ တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေး၊ စိုက်ပျိုးရေးတွင် ရေအသုံးပြုမှု ထိရောက်မှုတိုးမြင့်လာရေးနှင့် ဆန်းသစ်သောဖြေရှင်းနည်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်းဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် အနာဂတ်ရေလိုအပ်ချက်ကို ပြည့်မီနိုင်စေသည်။

၂၀၀၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အတွင်း သဘာဝဘေးအန္တရာယ်အားလုံး၏ ၇၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ရေနှင့်ဆက်စပ်နေကြောင်း UNESCO ၏ “ကုလသမဂ္ဂ ကမ္ဘာ့ရေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအစီရင်ခံစာ 2020” မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ဖော်ပြပါအစီရင်ခံစာတွင် အဆိုပါသဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် စီးပွားရေးပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုပမာဏမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာဘီလီယံ ၇၀၀ နီးပါးဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းသည်မှာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် စားသုံးမှုဆုံးရှုံးမှုတန်ဖိုးမှာ နှစ်စဉ်ဒေါ်လာ ၅၂၀ ဘီလီယံ ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး လူနှင့်စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှု ပါဝင်သည်။

၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှစ၍ ရေကြီးမှုသည် ၁၃၄ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသအဖွဲ့နှင့် ကုလသမဂ္ဂတို့၏ အစီရင်ခံချက်အရ ၂၀၀၀ ပြည့် နှစ်မှစ၍ မိုးခေါင်ရေရှားမှုအရေအတွက်နှင့် ကြာချိန်သည် ၂၉ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာခဲ့သည်။ ယင်းကမိုးခေါင်ရေရှားမှု ပိုမိုဖြစ်ပွားလာပြီး ကြာရှည်လာသည်ကို ညွှန်ပြနေသည်။

ယင်းဖြစ်ရပ်များသည် ပြင်းထန်သောရာသီဥတု ဖြစ်ရပ်များ၏ ကြီးထွားလာသောအကျိုး သက်ရောက်မှုအရရေနှင့် ပတ်သက်သည့် စိန်ခေါ်မှုများဖြစ်ကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြနေသည်။ ၎င်းတို့၏ဆိုးရွားသောသက်ရောက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန်အတွက် အစိုးရများနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများက လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ထားရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုအရ အပူချိန်မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ ရေရရှိနိုင်မှုမှာ အရေးကြီးသော ပြဿနာဖြစ်လာသည်။ လူ၊ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များနှင့် ဂေဟစနစ် များအပေါ်တွင် ပိုမိုပြင်းထန်သော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများဖြစ်သည့် မိုးခေါင်ခြင်း၊ လယ်ယာကုန်ထုတ်စွမ်းအား ကျဆင်းခြင်းနှင့် မကြာခဏပြင်းထန်သော အပူလှိုင်းများပါဝင်နိုင်ပြီး ရေလိုအပ်မှုအပေါ် ဖိအားပိုမိုများလာ စေနိုင်သည်။

မြင့်မားသောအပူချိန်သည် သမုဒ္ဒရာကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေပြီး အောက်ဆီဂျင်ပမာဏကို လျှော့ချပေးသည်။ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုနှင့် ကမ္ဘာ့အပူချိန်တိုးမြင့်လာမှုကို ၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ တိုးမြင့်ခြင်းမရှိစေရန်နှင့် ၁ ဒသမ ၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိသာ ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေး သတ်မှတ်ခြင်းအားဖြင့်ရေဖိအားနှင့် ၎င်း၏ဆက်စပ်အကျိုးဆက်များကို လျှော့ချရာတွင် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးကျေးဇူးများရှိသည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော် ကမ္ဘာ့အပူချိန် ၁ ဒသမ ၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိတိုးလာမှုကို ကန့်သတ်ခြင်းသည် ရေဖိအားလျော့နည်းခြင်း၊ ပိုမို ကောင်းမွန်သော ရေအရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ဂေဟစနစ်များနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်များ လျော့ကျခြင်းအပါအဝင်သိသာ ထင်ရှားသော အကျိုးကျေးဇူးများကို ရနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အသေးစား ငါးဖမ်းသမားများ၊ ငါးမွေးမြူသူများ၊ ငါးထုတ်လုပ်သူများနှင့် ၎င်းတို့၏ မှီခိုသူများအပါအဝင် လူသန်းပေါင်း ၆၀၀ ကျော်သည် ၎င်းတို့၏ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအတွက် ရေနေအစာ စနစ်ပေါ်တွင် မှီခိုနေကြရသည်။ ဤရေနေအစာ စနစ်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ လူပေါင်း ၃ ဘီလီယံခန့်အတွက် အလုပ်အကိုင်သာမက ပရိုတင်းနှင့်အဏုအာဟာရဓာတ်များ၏ အရေးပါသော အရင်းအမြစ်တစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။

အစားအစာထုတ်လုပ်ခြင်းသည် ရေကိုအသုံးပြုရသဖြင့် အစားအစာကို ဖြုန်းတီးခြင်းသည် ရေကိုဖြုန်းတီးခြင်းဖြစ်သည်။ တစ်ကမ္ဘာလုံး အစားအစာစိုက်ပျိုးရာတွင် အသုံးပြုသည့် ရေ၏ထက်ဝက်ခန့်ဆုံးရှုံးနိုင်သည် သို့မဟုတ် ဖြုန်းတီးခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

စားနပ်ရိက္ခာ ဖြုန်းတီးမှုလျှော့ချခြင်းသည် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုအတွက်သာမက အဖိုးတန် ရေအရင်းအမြစ်များကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် အစားအစာထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် စွန့်ပစ်ခြင်း၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန်အတွက်လည်း မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။

ရေရှားပါးမှု ကုစားရေး

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ရပ်ဖြစ်သည့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ရေလိုအပ်ချက်နှင့် ဂေဟစနစ်များ၏ ရေလိုအပ်ချက်များအတွက် ရေရှားပါးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဆောင်ရွက်သင့်သော အဓိကအချက်များမှာ-

(၁) ရှားပါးသောရေအရင်းအမြစ်အတွက် နိုင်ငံနှင့်လူအဖွဲ့အစည်းများအကြား ပဋိပက္ခများဖြစ်ပေါ်မှုကို ရှောင်ရှားခြင်း

(၂) ထိရောက်သော ရေစီမံခန့်ခွဲမှု၊ ရေပြန်လည်အသုံးပြုခြင်းနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော အခြေခံအဆောက်အအုံများအပါအဝင် ရေရှည်တည်တံ့သော ရေစီမံခန့်ခွဲမှုအလေ့အကျင့်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း

(၃) ယိုစိမ့်မှုများကို ပြုပြင်ရန်နှင့်ရေချွေတာရေး နည်းပညာများကို အသုံးပြုခြင်းကဲ့သို့သော ရေထိန်းသိမ်းခြင်းကို လူတစ်ဦးချင်းနှင့် ရပ်ရွာအဆင့်များတွင် အားပေးခြင်း

(၄) မိုးရေစုဆောင်းခြင်းနှင့် မိုးခေါင်ရေရှားမှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိသည့် သီးနှံမျိုးများကို စိုက်ပျိုးခြင်းကဲ့သို့သော ပြောင်းလဲလာသောရာသီဥတု အခြေအနေနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်သည့် မဟာဗျူဟာများ ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခြင်း

(၅) ရေအရည်အသွေးကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ညစ်ညမ်းခြင်းမှကာကွယ်ရန် တင်းကျပ်သောစည်းမျဉ်းများနှင့် ညစ်ညမ်းမှုထိန်းချုပ်ရေး အစီအမံများ ဆောင်ရွက်ခြင်း

(၆) ဆည်များ၊ ရေလှောင်ကန်များနှင့် ရေသန့်စင်သည့် စက်ရုံများကဲ့သို့သော ရေအခြေခံအဆောက်အအုံများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်း

လူတိုင်းပါဝင် ထိန်းသိမ်းခြင်း

ရေထိန်းသိမ်းခြင်းသည် ရေအလဟသဖြစ်မှု လျှော့ချရန်နှင့် လက်ရှိနှင့်အနာဂတ်မျိုးဆက်များအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သော ရေကောင်းရေသန့်ရရှိရေး သေချာစေရန်အတွက် ဖြစ်သည်။ လူတစ်ဦး ချင်းအလိုက် ပါဝင်ဆောင်ရွက်သင့်သည်များမှာ -

(၁) ယိုစိမ့်မှုကို ဖြေရှင်းပါ- သင့်အိမ်ရှိ ရေယိုစိမ့်မှု မှန်သမျှကို ဆောလျင်စွာ ပြုပြင်ပါ။

(၂) ရေအသုံးပြုမှုနည်းသော စက်ပစ္စည်းများကို သုံးပါ- ရေစီးနည်းသော အိမ်သာများ၊ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်မားသော အဝတ်လျှော်စက်များနှင့် ရေကိုချွေတာသော ရေပန်းခေါင်း

(၃) ရေချိုးချိန်ကို လျှော့ချပါ

(၄) မိုးရေကို စုဆောင်းပါ- အပင်ရေလောင်းခြင်းနှင့် ဥယျာဉ်များအတွက် မိုးရေကို သိုလှောင်ရန်ရေစည်များ သို့မဟုတ် အခြားသော မိုးရေစုဆောင်းသည့်စနစ်များကို တပ်ဆင်ပါ။

(၅) တံမြက်စည်းကိုအသုံးပြုပါ- ရေပိုက်ကို အသုံးပြုမည့်အစား သန့်ရှင်းရန်တံမြက်စည်းကို အသုံးပြုပါ။

(၆) ရေလောင်းခြင်းအလေ့အကျင့်များ- ရေငွေ့ပျံမှု လျော့နည်းစေရန် နံနက်စောစော သို့မဟုတ် ညနေနှောင်းပိုင်းကဲ့သို့သော နေ့၏အေးမြသော အချိန်ပိုင်းများတွင် သင့်မြက်ခင်းနှင့် ဥယျာဉ်ကို ရေလောင်းပါ။

(၇) ခြောက်သွေ့မှုဒဏ်ခံနိုင်သော အပင်များကို ရွေးချယ်ပါ- သင့်မြေယာရှုခင်းအတွက် ရှင်သန် ရန် ရေလိုအပ်မှုနည်းသောအပင်များကို ရွေးချယ်ပါ။

(၈) မြေဆီလွှာကို ဖုံးအုပ်ပါ - အငွေ့ပျံခြင်းကိုလျှော့ချပြီး အစိုဓာတ်ကို ထိန်းသိမ်းရန် အပင်များနှင့် သစ်ပင်များအနီးရှိ မြေဆီလွှာကို ဖုံးအုပ်ထားပါ။

(၉) ပန်းကန်ဆေးစက်နှင့် အဝတ်လျှော်စက်ကို အပြည့်ထည့်ပါ- သင့်ပန်းကန်ဆေးစက် သို့မဟုတ် အဝတ်လျှော်စက်ကို မလည်ပတ်မီ ပန်းကန်ဆေးစက် သို့မဟုတ် အဝတ်လျှော်စက်များ ပြည့်သွားသည်အထိစောင့်ပါ။

(၁၀) ရေပိုက်ခေါင်းကို ပိတ်ပါ- သွားတိုက်၊ မျက်နှာသစ် သို့မဟုတ် ပန်းကန်ဆေးကြောနေစဉ် ရေပိုက်ခေါင်းကို ပိတ်ထားပါ။

(၁၁) အသိပညာပေးပါ- သင့်အသိုင်းအဝိုင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်၊ သူငယ်ချင်းများ၊ ကလေးများနှင့် မိသားစုကြားတွင်

(၁၂) ထိရောက်သောရေပေးစနစ်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပါ- ရာသီဥတုအခြေအနေနှင့် မြေဆီလွှာ အစိုဓာတ်ပမာဏအပေါ်အခြေခံ၍ ရေလောင်းချိန်ဇယားများကို ချိန်ညှိနိုင်သော စမတ်ကျသော ရေသွင်းစနစ်များကို အသုံးပြုပါ။

တစ်ယောက်မကျန် နောက်မချန်စတမ်း

ဘယ်သူမပြုမိမိမှု ဆိုသကဲ့သို့ လူတို့၏လုပ်ရပ်များကြောင့် လူတို့ပင် ပြန်ရင်ဆိုင်ကြရသည့် ကိစ္စများ၊ ဒုက္ခများမှာဒုနှင့်ဒေးဖြစ်သည်။ ယင်းတို့အနက် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့ဆောင်ပုဒ်က မီးမောင်းထိုးပြထားသည့် ကမ္ဘာ့ရေပြဿနာဖြေရှင်းရေးမှာ လူတိုင်းပါဝင်ဖို့လိုသည်။ ရေကိုလည်း အယုတ်အလပ်အမြတ်မရွေး လူတိုင်းရခွင့်ရှိဖို့လိုသည်။ သို့ပါ၍အထက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် ရေစီမံခန့်ခွဲရေးနှင့် လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်သည်များကို တစ်ယောက်မကျန် လေးစားလိုက်နာမည်ဖြစ်ပါက အနာဂတ်တွင် ကမ္ဘာ့လူသားတစ်ဦးချင်းစီသည် ချန်ထားမခံရဘဲ ရေကိုလုံလောက်စွာ၊ အန္တရာယ်ကင်းစွာ၊ ကျန်းမာရွှင်လန်းစွာ လူတိုင်းရရှိအသုံးပြုနိုင်ကြပေလိမ့်မည် သာတည်း။ ။