ကိုဗစ် -၁၉ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေသည်မှာ သုံးနှစ်အတွင်း ဝင်ရောက်လာပြီဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်တွင် ကိုဗစ်- ၁၉ ၏ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်များကြောင့် ရောဂါပိုးမွှားဗေဒပညာရှင်များကို အခက်တွေ့စေခဲ့သည်။

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကြီးပြီးစီးသွားသည်ဖြစ်စေ၊ မပြီးစီး သေးလျှင်လည်းဖြစ်စေ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ နိုင်ငံအားလုံး အခြေခံပညာ မူလတန်း၊ အလယ်တန်း၊ အထက်တန်းကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်၊ သိပ္ပံများတွင် ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ လမ်းညွှန်ချက်ကို လိုက်နာ၍ စနစ်တကျ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် စီမံချက်ဖြင့် ပြုလုပ် လျက်ရှိနေပါသည်။ တချို့နိုင်ငံများမှာ ပုံစံသစ် (New Normal) ဖြင့် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်လျက်ရှိနေပါသည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် တစ်နှစ်ပတ်လုံးကို ပြန်ကြည့်ပါက ကမ္ဘာကြီးဟာ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ တုံ့ပြန်ရေး အစီအစဉ်များနဲ့ ပုံမှန်ထက်ပိုအလုပ်ရှုပ်နေခဲ့တာ အားလုံးအသိပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဆိုးကြီးဖြစ်ပေါ်နေသည်မှာ တစ်နှစ်ကျော်ကြာမြင့်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ သို့သော် ကပ်ရောဂါ၏ အရှိန်ကား မသေသေး။ တစ်ကျော့ပြန်၊ နှစ်ကျော့ပြန် စသည်ဖြင့် စန်းထ၍ ကောင်းဆဲပင်ဖြစ်သည်။ မျိုးရိုးဗီဇကလည်း ပြောင်းလဲကွဲထွက်လျက်ရှိသည်။ ဆေးပညာနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အသိုင်းအဝိုင်းကမူ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကို ကာကွယ်ကုသရန် တစိုက်မတ်မတ် အားထုတ်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ လူမှုရေး၊ ပညာရေး၊ စီးပွားရေးနယ်ပယ်တို့ကလည်း ကိုဗစ်-၁၉ နှင့် ယှဉ်တွဲနေထိုင်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနေကြရသည်။ ယှဉ်တွဲမနေ၍လည်း မရ။ ကပ်ရောဂါကား မည်သည့်အချိန်တွင် အပြီးတိုင်ပပျောက်သွားမည်ကို ခန့်မှန်း၍ မရနိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရှေးယခင်ကတည်းက ကပ်ရောဂါတွေ ဖြစ်ပေါ်ဖူးပြီး လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၀ဝ ခန့် က တုပ်ကွေး တစ်မျိုးကြောင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ သုံးပုံပုံ တစ်ပုံထိခိုက် ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ သုံးနှစ်ကြာတဲ့ နောက်မှာတော့ အဲဒီ ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းတဲ့တုပ်ကွေးရောဂါဟာ ပြီးဆုံး သွားခဲ့ပါ တယ်။ အဲဒီအချိန် တုန်းကဆိုရင် လူတွေဟာ ဗိုင်းရပ်စ်တွေအကြောင်းကို နားမလည်သေးသလို ခေတ်မီဆေးပညာတွေနဲ့ ကုသမှုတွေလည်းမရှိသေးပါဘူး။ အခုအချိန်မှာ အားလုံးသိချင်နေ ကြတဲ့ မေးခွန်းကတော့ကပ်ရောဂါကြီး ဘယ်လိုမျိုး အဆုံးသတ်သွား မလဲဆိုတာပါပဲ။

ပထမတစ်ချီ ကူးစက်ပြန့်ပွားမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဒုတိယအကြိမ် တစ်ကျော့ပြန်ဝင်လာပြီး ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေတဲ့၊ မျိုးဗီဇပြောင်းလဲသွားတယ်လို့ဆိုတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါပိုးကတော့ နိုင်ငံတစ်ဝန်း မွှေနှောက်ပျံ့နှံ့နေတယ်။

ကိုဗစ် -၁၉ ဟု အမည်သညာတပ်ခဲ့ကြသည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အန္တရာယ်ကို ကမ္ဘာတစ်လွှားက နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများ ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးပျံ့နှံ့မှုနှင့်အတူ သတင်း အမှား၊ သတင်းအတု၊ လုပ်ကြံသတင်းများနှင့် အမုန်းစကားများသည်လည်း တစ်ဟုန်ထိုးပျံ့နှံ့လျက်ရှိသည်။