မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် လုံးဝလွတ်လပ်သည့်နိုင်ငံဖြစ်လာသည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှစ၍ ယနေ့တိုင် ကိုယ့်ထီးကိုယ့်နန်းကိုယ့်ကြငှန်းဖြင့် မြန်မာတို့ကိုယ်တိုင်စီမံခန့်ခွဲနိုင်ပြီ၊ ကိုယ်စီကိုယ်ငဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအဖုံဖုံကို ဆောင်ရွက်နိုင်ပြီဖြစ်သည်။ လွတ်လပ်ရေးပြန်လည်ရရှိအောင်၊ ခွန်နှင့်အားနှင့် ကြိုးပမ်းဆောင်ကြဉ်းပေးခဲ့သော အဘိုးအဘွားများ၊ အသက်သွေးချွေးပေးခဲ့ကြသူများကို အောက်မေ့ကြ၊ ကျေးဇူးတရားကို သိကြ။ သူတို့က သာယာဝပြောမှုကိုရှေ့တန်းမတင်၊ အနစ်နာခံ၊ အားထုတ်ခဲ့သူများဖြစ်သည်။ သူတို့ ထားခဲ့သည့် အမွေအနှစ်အသီးအပွင့်ဖြစ်သော လွတ်လပ်ရေးကို ကျွန်တော်တို့ခံစားရတာ ၇၇ နှစ် မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့သို့ ရောက်ရှိလာပြီ ဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်မြို့လယ် မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံအတွင်း လွတ်လပ်ရေးကျောက်တိုင်ကြီးကို ခိုင်ခိုင်မတ်မတ် စိုက်ထူထားရှိခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၇၇ နှစ်တာ ကြာညောင်းခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ အဆင့်နှစ်ဆင့်ဖြင့် ပြေပြစ်စွာမြင့်တက်သွားသော စက်ဝိုင်းပုံရင်ပြင်ငယ်၏ အလယ်ဗဟိုရှိ လွတ်လပ်ရေးကျောက်တိုင် ကြီး၏အောက်ခြေတွင် လွတ်လပ်ရေးကြေညာစာတမ်းကို ကျောက်ထက်အက္ခရာ ကမ္ပည်းတင်ထားသည်ကို တွေ့ရှိနိုင်ပြီး မော့ကြည့်လိုက်မည်ဆိုပါက ကောင်းကင်ပြာပြာကြီးသို့ ထိုးထွက်နေသည့် အဖြူရောင်ကျောက်တိုင်ကြီးကို ခံ့ညားစွာတွေ့မြင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။

နှစ်တစ်နှစ်ကုန်ဆုံးသွားခဲ့ပြန်ပါပြီ။ နှစ်ဟောင်းကုန်လို့ နှစ်သစ်ရောက်ပါပြီ။ ပုထုဇဉ်လူသားပီပီ နှစ်ဟောင်းမှာ တွေ့ကြုံခဲ့ရတဲ့ လောကဓံတရားတွေကို ခံစားခဲ့ကြပြီးပြီမို့ အတိတ်ကိုအရိပ်မှာထားခဲ့ရင်း ဒီလောကဓံတွေကို နည်းနမူနာယူ၍ အမြတ်ထုတ်ကာ မကြာခင်ရောက်ရှိလာတော့မယ့် နှစ်သစ်မှာအကောင်းဆုံး ဖြတ်သန်းကြပါစို့လားရှင်။

နှစ်ဟောင်းတစ်ခုကုန် နှစ်သစ်တစ်ခုရောက် ငါတို့ဘာတွေလုပ်လို့ ဘာတွေပြီးခဲ့ကြပြီလဲ၊ ဘာတွေမှန်လို့ ဘာတွေလွဲခဲ့ကြပါသလဲ၊ သေချာတာတော့ ဒီနှစ်ကအကြောင်းတွေက နောက်နှစ်အတွက်တော့ အကျိုးတရားတွေဖြစ်မယ်သာ။ ဗုဒ္ဓတရားတော်အရတော့ ပရမတ်လယ်ဗယ်အထိ ဆင်ခြင်နှလုံးသွင်းရပါတယ်။ စက္ကန့်တိုင်း၊ မိနစ်တိုင်းမှာ ရုပ်တရား၊ နာမ်တရားတွေက တစ်ခုဖြစ်ပြီးတစ်ခုချုပ်၊ ဖြစ်ရာအကြောင်းနဲ့ ချုပ်ရာအကြောင်း၊ အတိတ်ကာလတစ်ခုမှာ အတိတ် ဆိုတာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက္ကန့်၊ မိနစ်၊ နာရီ ၊ နေ့ရက်၊ လတွေ၊ နှစ်တွေကနေ၊ ပြီးခဲ့တဲ့ဘဝကနေ ယူဆောင်လာခဲ့တာတွေ၊ အတိတ်ကအကြောင်းတရားတွေက ယခုပစ္စုပ္ပန်မှာ အကျိုးတရားတွေဖြစ်နေသလို ယခုပစ္စုပ္ပန်အကြောင်းတရားတွေကလည်း အနာဂတ်အကျိုးတရားတွေ ဖြစ်မှာမလွဲပါ။

မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးဗိသုကာ အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းက “လွတ်လပ်ရေးရတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စဟာ လွယ်တဲ့ကိစ္စမဟုတ်ဘူး။ လွတ်လပ်ရေးရရုံနဲ့ ကျုပ်တို့ပြဿနာတွေဖြေရှင်းသွားကြမှာမဟုတ်ဘူး။ အဲဒီအခါကျမှ တကယ့်ပြဿနာတွေ ပေါ်လာလိမ့်မယ်။ လွတ်လပ်ရေးဟာ လမ်းဆုံးမဟုတ်ဘဲ လူတွေရဲ့ကောင်းစားရေးကိုရောက်စေမယ့် လမ်းကြောင်းသာဖြစ်တယ်” ဟု မိန့်ကြားခဲ့ဖူးပါသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့သည် မြန်မာနိုင်ငံ သူ့ကျွန်ဘဝကလွတ်မြောက်၍ လွတ်လပ်ရေးရရှိသော (၇၇) နှစ်မြောက် နေ့ထူးနေ့မြတ်ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့် (၇၇) နှစ် ဇန်နဝါရီလဆန်းပိုင်းကတည်းက လွတ်လပ်ရေးရရှိတော့မည့် မင်္ဂလာအချိန်အခါကို ပြည်သူတို့ စောင့်ဆိုင်းနေကြလိမ့်မည်။

မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့ပြီးသည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၇၇ နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် မရှေးမနှောင်းကာလများ၌ လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့ကြသော နိုင်ငံများသည် လွတ်လပ်ရေး၏အသီးအပွင့်ဖြစ်သည့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ တန်းတူညီမျှအခွင့်အရေးများကို ရရှိခံစားနေကြပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုမျှကြာရှည် လာသောကာလအတွင်း နိုင်ငံသားများအားလုံး လွတ်လပ်ရေး၏အသီးအပွင့်များကို ထိုက်တန်စွာခံစားရရှိသင့်သော်လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် အပြည့်အဝ မရရှိသေးသည်မှာ ဝမ်းနည်းစရာဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မှီတင်းနေထိုင်ကြသည့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်းစုံတို့သည် ရှေးနှစ်ပေါင်း ထောင်ချီကတည်းကပင် အတူလက်တွဲ၍ ရင်းနှီးချစ်ခင်စွာ စုပေါင်းနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ တိုင်းရင်းသားအချင်းချင်း အေးအတူ၊ ပူအမျှ စိတ်ဝမ်းမကွဲပြားဘဲ ကူးလူးဆက်နွှယ်ဆက်ဆံခဲ့ကြသည်။ ကိုလိုနီနယ်ချဲ့လက်အောက် ကျရောက်ခဲ့သည့်အချိန်တွင် တိုင်းရင်းသားမျိုးချစ်များ အတူလက်တွဲ၍ ကိုလိုနီနယ်ချဲ့တို့ကို တွန်းလှန်ခဲ့ကြသည်။ ဤသို့သော စည်းလုံးညီညွတ်မှုဖြင့် ပြည်ထောင်စုစိတ်ဓာတ် ခိုင်မာစွာတည်ရှိနေမှုကို သက်သေအမျိုးမျိုးပြနိုင်ခဲ့သည်။

ကြွေတစ်လှည့် ကြက်တစ်ခုန်၊ သူတစ်ပြန်ကိုယ်တစ်ပြန်၊ မပြီးနိုင်မစီးနိုင်မဆုံးနိုင်တဲ့ အဆိုးအကျော့ သံသရာထဲ ထပ်မံနစ်ဆဲမြုပ်ဆဲ အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသကဆီးရီးယားပြည်သူတို့ရဲ့ဘဝ။

၁၈၈၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့နံနက် ၁၀ နာရီ။ အင်္ဂလိပ်စစ်သေနာပတိချုပ် ဂျင်နရယ်ပရင်ဒါဂတ်က တပ်များချီတက်ရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် အင်္ဂလိပ်စစ်သင်္ဘောများ မန္တလေးမြို့ဂေါဝိန်ဆိပ်သို့ ဆိုက်ရောက်လာကြသည်။ တစ်မြို့လုံး တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်လျက်ရှိပေသည်။