၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အနောက်တောင်မုတ်သုံလေသည် မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှ စတင်ဆုတ်ခွာသွားပြီဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် အနောက်တောင်မုတ်သုံလေသည် စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှ ၂၅ ရက်နေ့အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသများမှ စတင်ဆုတ်ခွာသွားနိုင်ပြီး စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက် နေ့မှ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသများမှဆုတ်ခွာသွားကာ ထိုအချိန်မှစ၍ အနောက်တောင်မုတ်သုံလေသည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဆုတ်ခွာသွားနိုင်ကြောင်း မိုးလေဝသနှင့်ဇလဗေဒမှ အသိပေးထုတ်ပြန်ထားသည်။
ပြည်သူများအဆင်ပြေစေရေး အလေးထား လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်
မျက်မှောက်ကာလ၌ ပြည်သူများ ကြုံတွေ့နေရသောအခက်အခဲမှာ ကုန်စည်ဈေးနှုန်းများ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ မြင့်မားနေခြင်းဖြစ်သည်။ ကုန်စည်ဈေးနှုန်းများ မြင့်မားနေရခြင်းအကြောင်းမှာ ကမ္ဘာ့ရွှေဈေး၊ ငွေဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာသည်ကို အကြောင်းပြု၍ ကုန်စည်ဈေးနှုန်းများပါ လိုက်ပါမြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်းဝင်ငွေ ပုံမှန်အခြေအနေတွင် လူသုံးကုန်၊ စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်မားလာသောအခါ ပြည်သူများအနေဖြင့် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ကြရသည်။
ကျန်းမာစွာနေထိုင်ခြင်းဖြင့် ရောဂါတားဆီး
မျက်မှောက်ကာလတွင် ကျောက်ကပ်၊ ကင်ဆာ၊ အသည်း စသည့် မကူးစက်သောရောဂါများ အဖြစ်များလျက်ရှိသလို ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကဲ့သို့ ကူးစက်နိုင်သောရောဂါများလည်း အဖြစ်များလျက်ရှိသည်။ ပုံမှန်နေထိုင်မှုဘဝတွင် လှုပ်ရှားသွားလာ လုပ်ကိုင်လျက်ရှိနေ၍ ကျန်းမာနေသည်ဟု ထင်မှတ်ရသော်လည်း ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်စွာနေထိုင်ခြ
ယဉ်ကျေးမှုကိုတန်ဖိုးထားသည့် စိတ်ဓာတ်များ ရှင်သန်ရေးကြိုးပမ်း
“မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များ၏ နှလုံးသားတွင် မိမိတို့ရိုးရာ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အနုသုခုမများကို မြတ်နိုးခုံမင်စွာ လေ့လာလိုက်စားပြီး အနာဂတ်ကာလများတိုင် ပခုံးပြောင်းလက်ဆင့်ကမ်း သယ်ဆောင်သွားလိုစိတ်များ ကိန်းအောင်းရှင်သန်စေရေး ကိုယ်စွမ်းဉာဏ်စွမ်းရှိသမျှ ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း” နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်က (၂၃)ကြိမ်မြောက် မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အဆို၊ အက၊ အရေး၊ အတီးပြိုင်ပွဲကျင်းပရေး ဦးစီးကော်မတီ ဒုတိယအကြိမ် လုပ်ငန်းညှိနှိုင်း အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေး မပျက်မကွက်ထိုးနှံ
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်-၁၉ရောဂါ ကူးစက်မှုနှုန်း များလာပြီဖြစ်သည်။ စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့ည တစ်ရက်တာ စစ်ဆေးတွေ့ရှိမှုအရ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာသစ် ၂၉၉ ဦးတွေ့ရှိခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့ည တစ်ရက်တာစစ်ဆေး တွေ့ရှိချက်အရ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာသစ် ၃၈၄ ဦး တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ပထမနေ့တွင် ရောဂါပိုးတွေ့ရှိမှုနှုန်း ၂ ဒသမ ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး ဒုတိယနေ့တွင် ရောဂါပိုးတွေ့ရှိမှုနှုန်း ၃ ဒသမ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်း ရှိလာသဖြင့် ပိုးတွေ့ရာခိုင်နှုန်းများ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ မြင့်မားလာသည်။
ရောဂါကာကွယ်ရေး အလေးထားလိုက်နာ
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုမှာ စက်တင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့ ည ၈ နာရီ တစ်ရက်စာထုတ်ပြန်ချက်အရ ဓာတ်ခွဲနမူနာ ၉၈၄၆ ခုကို စိစစ်ခဲ့ရာ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာသစ် ၁၉၁ ဦး တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ၁၇၅ ဦးမှာ ပြည်တွင်း၌ ကူးစက်ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ စက်တင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့ ည ၈ နာရီ တစ်ရက်စာထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဓာတ်ခွဲနမူနာ ၁၀၈၀၄ ခု စစ်ဆေးခဲ့သည့်အနက် ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာသစ် ၂၆၂ ဦးရှိပြီး ၂၄၃ ဦးမှာ ပြည်တွင်း၌ ကူးစက်ခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။
လူ့အရင်းအမြစ်များဆုံးရှုံးမှုကို လျှော့ချ
နေ့စဉ်လူမှုဘဝ သွားလာနေကြရာ၌ ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်မှုကို ရံဖန်ရံခါ ကြုံတွေ့ကြားသိကြရဖူးမည်ဖြစ်သည်။ ရံဖန်ရံခါမှသာ ဖြစ်တတ်သည်ဟူ၍ ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်မှုကို အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့နေခဲ့ကြသည်။ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်မှုများကို နိုင်ငံအလိုက်၊ ကမ္ဘာလုံးနှင့်ချီ၍ လေ့လာကြည့်မည်ဆိုလျှင် စိုးရိမ် ထိတ်လန့်ဖွယ် မြင်တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။
အများပြည်သူအကျိုးရှေးရှုဆောင်ရွက်
မျက်မှောက်ကာလတွင် ပြည်သူတို့၏ နေ့စဉ်လူမှုစီးပွားဘဝ၌ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲများမှာ လိုအပ်သောကုန်ပစ္စည်းများကို အမြဲအတက်ဈေးဖြင့် ဝယ်ယူသုံးစွဲနေရခြင်း ဖြစ်သည်။ လူသုံးကုန်၊ စားသုံးကုန် အထူးသဖြင့် ပြည်ပသွင်းကုန်ပစ္စည်းမျိုးစုံတို့မှာ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ဈေးနှုန်းမြင့်မားလာခြင်းနှင့် ကြုံတွေ့နေရပေသည်။ အကျိုးဆက်မှာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုမြင့်မားလာပြီး မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းလာသည်။
စွက်ဖက်မှုလက်မခံ ဝိုင်းဝန်းဆန့်ကျင်ရှုတ်ချ
ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကို ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးပြီးဆုံးစကာလ ၁၉၄၅ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် စစ်ပွဲများတားဆီးရန်နှင့် ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးတည်တံ့စေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် နိုင်ငံပေါင်း ၅၁ နိုင်ငံ၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းနှင့် ကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံရေးသမိုင်းကြောင်းရှိပြီး ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ်ကို လေးစားလိုက်နာကာ အစဉ်အဆက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
အားနည်းသူကိုဖေးမကူ စိတ်ဓာတ်ခွန်အားမြင့်မား
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာချို့တဲ့နေသောသူကို အားနည်းသူဟု ခေါ်သည်။ အားနည်းသူမှာ ပြည့်စုံသူတို့နှင့် တန်းတူမဟုတ်သဖြင့်လောက ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပစ်ပယ်တတ်သည့်သဘောဓလေ့ရှိတတ်သည်။ အားနည်းသူကို ပစ်ပယ်မထားဘဲ အများနှင့်တန်းတူ လက်တွဲဖေးမကူကာ ထောက်ပံ့မြှင့်တင်အားပေးပါက အားနည်းသော်လည်း စိတ်ဓာတ်ခွန်အားထက်မြက်မြင့်မားပြီး လောကအလယ်တွင် ထူးချွန်ထက်မြက်သည့် လူ့စွမ်းအားများပင် ဖြစ်နိုင်ပေသည်။