မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးနောက် ကိုလိုနီနယ်ချဲ့တို့၏ သွေးခွဲခဲ့သည့်အမွေဆိုးကြောင့် တိုင်းရင်းသားညီအစ်ကိုအချင်းချင်း အထင်အမြင်လွဲမှားကာ ပြည်ထောင်စုကြီး၏ နယ်မြေဒေသအချို့တွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားပြီး ယနေ့ထက်တိုင် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုပျက်ပြားလျက်ရှိသည်။ အစိုးရအဆက်ဆက်အနေဖြင့် နိုင်ငံထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အလေးထားဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း ယနေ့ထက်တိုင်အောင် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အလှမ်းမနီးသေးသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် ၇၈ နှစ်ကြာမြင့်ပြီးသည့်အချိန်တွင် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအခြေအနေမှာ ရောက်သင့်သလောက်ခရီးမရောက်။ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင်ပင် နောက်ကျကျန်နေရစ်သည်။ နိုင်ငံမတိုးတက်ရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းသည် မငြိမ်းချမ်းခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး မငြိမ်းချမ်းရခြင်း၏အကြောင်းရင်းမှာ ကျဉ်းမြောင်းသည့် အစွဲအမျိုးမျိုးတို့ကိုအခြေခံပြီး လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခဖန်တီးမှုများကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံးနေသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ တပ်မတော်သည် နိုင်ငံ့တာဝန်ကို မလွှဲသာမရှောင်သာ စတင်ယူစဉ်အချိန်ကတည်းက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) အရ အရေးပေါ်ကာလဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့ပြီးစီးပါက လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကျင်းပ၍ ထွက်ပေါ်လာသည့်အစိုးရအား နိုင်ငံတော်တာဝန်လွှဲအပ်နိုင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ချမှတ်၍ တစိုက်မတ်မတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က မြန်မာနိုင်ငံတွင် တစ်ဦးချင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုံးစွဲမှု ၄၂၉ ယူနစ်ရှိပြီး တစ်နိုင်ငံလုံး အများဆုံးဝန်အား ၃၈၂၈ မဂ္ဂါဝပ်အထိ သုံးစွဲခဲ့သည်။ တစ်နိုင်ငံလုံး ဓာတ်အားလိုအပ်ချက်သည် နှစ်စဉ် ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့ တိုးတက်လျက်ရှိပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် စတင်အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည့် အမျိုးသားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိရေးစီမံကိန်း (NEP) အရ ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားသုံးစွဲနိုင်ရေး စီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

အွန်လိုင်းလိမ်လည်မှု(Online Scam) အွန်လိုင်းလောင်းကစားမှု(Online Gambling)သည် ကမ္ဘာအနှံ့တွင် ပျံ့နှံ့ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝများကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။ အွန်လိုင်းလိမ်လည်မှုနှင့် လောင်းကစားမှုသည် လူအများစုအပေါ် ကျူးလွန်သည့် ကြီးလေးသောရာဇဝတ်မှုများဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် သတ်မှတ်ထားသည်။ ယင်းကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာအစိုးရ၏မူဝါဒသည် Zero Tolerance Policy ဖြစ်သည်။ နည်းနည်းလိမ်သည်ဖြစ်စေ၊ များများလိမ်သည်ဖြစ်စေ ခွင့်လွှတ်မှုမရှိ ရေဆုံးရေဖျားလိုက်၍ နှိမ်နင်းချေမှုန်းသွားမည်ဖြစ်သည်။

​​​​​​​မလေးရှားနှင့် ထိုင်းရေပိုင်နက်သို့ ပင်လယ်ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့် သယ်ဆောင်မည့် ကျပ် ၁၃၃ ဘီလီယံကျော် တန်ဖိုးရှိ မူးယစ်ဆေးဝါးများကို ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်အတွင်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ မူးယစ်မှောင်ခိုဂိုဏ်းအဖွဲ့က ကက်တမင်းနှင့် အိုက်စ်ခေါ်မက်သ်အဖက်တမင်း မူးယစ်ဆေးဝါးများကို တန်နှင့်ချီ၍ ရှမ်းပြည်နယ်မှ ရန်ကုန်မြို့သို့ သယ်ဆောင်ပြီး ပင်လယ်‌ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့် မလေးရှားနှင့်ထိုင်းရေပိုင်နက်သို့ ပို့ဆောင်ရောင်းဝယ်ရန်စီစဉ်နေစဉ် ဤကဲ့သို့ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံသည် နှစ်ပေါင်းထောင်ချီရှည်လျားခဲ့သော သမိုင်းကြောင်းတစ်လျှောက်၌ ကိုယ့်ထီးကိုယ့်နန်း ကိုယ့်ကြငှန်းဖြင့် တင့်တယ်ဝင့်ကြွားထည်ဝါစွာ ရပ်တည်ခဲ့သောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ လက်ရုံးရည်၊ နှလုံးရည်စွမ်းပကားဖြင့် ပထမမြန်မာနိုင်ငံတော်၊ ဒုတိယမြန်မာနိုင်ငံတော်နှင့် တတိယမြန်မာနိုင်ငံတော်ဟူ၍ လက်နက်နိုင်ငံတော်ကြီးများအဖြစ် ထူထောင်နိုင်ခဲ့ပြီး မြန်မာတို့၏ အောင်လံတော်သည် ဇမ္ဗူတစ်ခွင်၌ တလူလူလွှင့်၍ အောင်မြင်မှုအပေါင်းကို ဆောင်ကြဉ်းနိုင်ခဲ့သည်။

သမဝါယမဟူသည် လူတစ်ဦးချင်းစီအနေဖြင့် ဖြည့်ဆည်းနိုင်ခြင်းမရှိသော လူမှုစီးပွားဘဝလိုအပ်ချက်များကို ဘဝတူ၊ ဆန္ဒတူသူများ အချင်းချင်းစုပေါင်း၍ ဝိုင်းဝန်းဖြေရှင်းကြခြင်းဖြစ်သည်။ အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြပြီး ခွဲဝေခံစားကြခြင်း၊ အကျိုးတူစီးပွားဖက်များအဖြစ် ဆန္ဒအလျောက် ပေါင်းစည်းလုပ်ကိုင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ ဆန္ဒတူသူများစုပေါင်း၍ အသင်းဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ကြရာတွင် အသင်း၌ပါဝင်သည့် အသင်းသားတိုင်းက ရိုးသားခြင်း၊ ပွင့်လင်းခြင်း၊ လူမှုရေးစိတ်ဓာတ်ရှိခြင်း၊ အများအကျိုးကို အလေးထားခြင်းစသည့် ကျင့်ဝတ်တို့နှင့် ပြည့်စုံဖို့လိုသည်။

(၅၁) နှစ်မြောက် ရခိုင်ပြည်နယ်နေ့အခမ်းအနားသို့ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာ နိုင်ငံတော်ယာယီသမ္မတ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သတိုးမဟာသရေစည်သူ သတိုးသီရိသုဓမ္မ မင်းအောင်လှိုင်က သဝဏ်လွှာပေးပို့ခဲ့သည်။ သဝဏ်လွှာတွင် “ပြည်နယ်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတို့မှာ မှီတင်းနေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားအားလုံး၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် ပြည်ထောင်စုစိတ်ဓာတ်ခိုင်မြဲမှုတို့အပေါ်တွင် တည်မှီလျက်ရှိပါသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း မှီတင်းနေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားညီအစ်ကိုမောင်နှမများ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အားကြိုးမာန်တက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများသည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုဖြစ်ပေါ်စေပြီး နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးအတွက် စွမ်းအားတစ်ရပ်အဖြစ် ဖြစ်တည်လျက်ရှိပါသည်။” ဟု ပါရှိသည်။

အွန်လိုင်းလိမ်လည် လောင်းကစားလုပ်ငန်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံက စတင်ပေါ်ပေါက်လာခြင်းမဟုတ်။ မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက ခွင့်ပြုထားခြင်း၊ လက်ခံထားခြင်းမရှိသည့်တိုင် အွန်လိုင်းလိမ်လည်လောင်းကစားလုပ်ငန်းများမှာ မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသရှိ သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့အစည်းများ ကြီးစိုးသည့််နယ်မြေများတွင် အခြေချကာ ၎င်းအဖွဲ့အစည်းများ၏ အကာအကွယ်ပေးမှုဖြင့် အကျိုးတူဆောင်ရွက်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။