Pandemic ဆိုသည်မှာ

၂၀၂၀ မတ် ၁၁ ရက်မှာ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီး (WHO) က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ (COVID-19)ကို တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကပ်ရောဂါ(Pandemic disease) အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ကူးစက်ရောဂါများမှာ Epidemic ဆိုရင် တစ်နေရာတည်းမှာပဲ သီးသန့်ဖြစ်နေ တာ၊ En- demic ဆိုရင် အဲဒီနေရာကနေ တခြားနေရာကို ပျံ့လာ တာနဲ့ Pandemic ဆိုရင်တော့ ကမ္ဘာအနှံ့ပျံ့နေတဲ့ သဘောကို ဆိုလိုပါတယ်။

ကမ္ဘာမှာ အဆိုးရွားဆုံး Pandemic (၁၀)ကြိမ် ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။

(၁) HIV/AIDS (၂၀၀၅-၂၀၁၂)(သေဆုံးသူ ၃၆ သန်း)

(၂) Flu Pandemic (တုပ်ကွေးရောဂါ)(၁၉၆၈ ခုနှစ်)(သေဆုံးသူ တစ်သန်း)

ယခုရက်တွေအတွင်း သင်ဟာ ဟောင်ကောင်၊ ဆိုးလ် ဒါမှမဟုတ် တိုကျိုမြို့မှာ နေထိုင်သူ တစ်ယောက်ဆိုရင် နှာခေါင်းစည်းမတပ်ဘဲ အပြင်ကို ထွက်လိုက်ပြီဆိုတာနဲ့ သင့်ကိုမနှစ်မြို့တဲ့ အကြည့်တွေကို ရင်ဆိုင်ရပါလိမ့်မယ်။ COVD-19 ဗိုင်းရပ်စ်လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ကူးစက်မြန် ဗိုင်းရပ်စ် စတင်ပျံ့နှံ့ခဲ့ချိန်ကစပြီး တချို့နေရာဒေသတွေမှာ လူတွေအားလုံးနီးပါး နှာခေါင်းစည်းတွေ တပ်ဆင်ထားကြတာကို တွေ့ရပြီး နှာခေါင်းစည်း တပ်မထားတဲ့သူဟာ လူမှုရေးနယ်ပယ်မှာ ဝိုင်းပယ်ခံထားရတဲ့အထိတောင် ကြုံရပါတယ်။

လက်ခံတဲ့နိုင်ငံတွေရှိ

ဆေးတက္ကသိုလ် တတိယနှစ်တွင် ကာကွယ်ရေးနှင့် လူမှုရေးဆေးပညာဘာသာရပ်(Pre-ventive and Social Medicine – PSM) သင်ရသည်။ ထိုသို့ သင်ကြားရာတွင် ကူးစက်ရောဂါတစ်ခု လူအများတွင် ရုတ်တရက်ဖြစ်ပွား လာပါက လုပ်ဆောင်ရန် (Control of infectious disease out break) ကို သင်ရသည်။

တိုင်ရန်လူထု၊ သိမှုအစီရင်ခံ၊ ခွဲထားရန်နှင့်၊ တားပြန်သွားလာ၊ သတ်ခါပိုးမွှား၊ ဆေးဝါးမကျန်၊ ထိုးနှံ ပါဆေး၊ တိုက်ခါကျွေး၍၊ ဖြန့်ပေးပညာ၊ ဤကိုးဖြာ မှတ်ပါ ကာကွယ်ရေး။

(၁) တိုင်ရန်လူထု(Notification)

ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုသည် မြန်ဆန်လျက်ရှိသည့်အတွက် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများက လည်း ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို အရှိန်အဟုန်မြှင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ယခုအချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံအတွင်း ဗိုင်းရပ်စ်ကူး စက်မှု နှုန်း လျော့ကျသွားသော်လည်း ဥရောပနိုင်ငံများနှင့် အခြားနိုင်ငံများတွင် ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုနှုန်း တစ်နေ့ တခြား တိုးတက်မြင့်မားလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။

ရှေးခေတ်မြန်မာ့ထီးလုပ်ငန်း

Novel Coronavirus (COV) အစ

တတိယအကြိမ်လွှတ်တော်သက်တမ်းအတွက် အထွေ ထွေရွေးကောက်ပွဲကြီးကို ယခု ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း ကျင်းပသွားရန် ရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ခေတ်အဆက် ဆက် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အမျိုးသမီးများ ပါဝင် ယှဉ်ပြိုင်မှုအခန်းကဏ္ဍ မည်သို့ရှိသနည်း။ သမိုင်းကြောင်း ဖြစ်စဉ် အနှစ်ချုပ်မျှဝေပါရစေ။

အမျိုးသမီးများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ

ယခုအချိန်အခါတွင် IT နည်းပညာ တိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးက အကျိုးအမြတ် များများ ရရှိရန်၊ လုံခြုံစိတ်ချမှုရှိစေရန်နှင့် IT ပိုင်းဆိုင်ရာအတွက် ကုန်ကျစရိတ်များ သက်သာလာစေရန် ခေတ်နှင့်အညီ Cloud နည်းပညာကို အားထားလာကြပါသည်။ Cloud Computing နည်းပညာများ စတင်ခေတ်စားလာသည်မှာ ၂၀ ရာစုနောက်ပိုင်းကာလများတွင်ဖြစ်ပြီး IBM၊ Amazon၊ Google၊ Microsoft အစရှိသည့် ကုမ္ပဏီများက စတင် လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ Cloud Computing နည်းပညာ သည် အင်တာနက်အသုံးပြု၍ မိမိတို့၏ အချက်အလက် ဒေတာများ သိမ်းဆည်းထားပြီး လိုအပ်သည့်အချိန်တွင် အလွယ်တကူ ပြန်လည်ထုတ်ယူအသုံးပြုနိုင်ခြင်း၊ Application များ အသုံးပြုမည်ဆိုပါကလည်း Cloud-base

ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုအပေါ် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတိုက်ဖျက်ရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ရေးစကားဝိုင်းတွင် စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးဆက်အောင်၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာ စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ရဲမှူးချုပ်ကျော်ဝင်းသိန်း၊ ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးမင်းထွဋ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ် နိုင်ငံခြားသုံးငွေစီမံခန့်ခွဲမှုဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါ်မေတိုးဝင်းတို့ ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်များကို မြန်မာ့အသံနှင့် ရုပ်မြင်သံကြားမှ ရိုက်ကူးထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။